Tìm hiểu phương pháp xạ trị trong điều trị ung thư phổi

Hiện nay với sự tiến bộ vượt bậc của nền Y học hiện đại, ngày càng có nhiều phương pháp mới giúp hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân ung thư phổi mà điển hình là phương pháp xạ trị – “vũ khí” kiểm soát khối ung thư phổi khi chưa di căn.

Xạ trị trong điều trị ung thư phổi như thế nào?

Xạ trị trong điều trị ung thư phổi là phương pháp được thực hiện bằng việc dùng các tia X năng lượng cao hoặc các tia bức xạ khác như tia proton, tia gamma hoặc các hạt nguyên tử tiêu diệt và ức chế sự phát triển, xâm lấn, phân chia các tế bào ung thư phổi nói riêng và khối ung thư phổi nói chung. Từ đó làm hạn chế quá trình phát triển bệnh, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Ở một số trường hợp bệnh nhân được phát hiện bệnh sớm khi khối u có kích thước nhỏ và chưa di căn, việc sử dụng phương pháp xạ trị có thể làm tăng tỉ lệ điều trị khỏi bệnh cho bệnh nhân.

Một số loại xạ trị ung trong điều trị ung thư phổi thường được dùng hiện nay như:

• Xạ trị định vị thân (SBRT): sử dụng vô số chùm tia phóng xạ nhỏ, tập trung vào khối bướu phổi cùng với chuyển động hô hấp của nó, làm tiêu bướu trong ba đến năm lần điều trị. Đây là phương pháp chủ yếu được sử dụng đối với bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm khi bệnh còn khu trú tại chỗ nhưng bệnh nhân không thể áp dụng phương pháp phẫu thuật cắt bỏ khối u (do tuổi già, do mắc suy tim mãn tính…)
• Xạ trị điều biến cường độ (IMRT): sử dụng các máy gia tốc tuyến tính để phân bố liều phóng xạ chính xác đến khối u một cách an toàn, không gây đau đớn và đồng thời làm giảm liều chiếu xạ thấp dưới ngưỡng cho phép lên các mô lành bên cạnh khối u, từ đó giúp điều trị bệnh hiệu quả và ít gây tác dụng phụ hơn so với các kỹ thuật thông thường.

Bệnh nhân chuẩn bị tiến hành xạ trị điều biến cường độ (IMRT) điều trị ung thư phổi

• Xạ trị điều biến thể tích (VMAT): là một hình thức Xạ trị điều biến liều tiên tiến hiện nay. VMAT hoạt động bằng việc điều chỉnh các loại máy xạ trị xoay nhiều lần xung quanh bệnh nhân để có thể điều trị khối u phổi từ nhiều góc độ khác nhau. Liều xạ trị này có thể được cung cấp cho toàn bộ khối u chỉ trong một vòng xoay 360 độ và thời gian thực hiện thường chỉ mất chưa tới 2 phút. Cũng giống như IMRT, VMAT có ưu điểm làm giảm sự tổn thương đến các mô phổi lành xung quanh đó.

Xạ trị trong điều trị ung thư phổi nhằm mục đích gì?

Việc áp dụng xạ trị điều trị ung thư phổi có một số mục đích, tác dụng dưới đây:

• Tiêu diệt trúng đích các tế bào ung thư phổi, ngăn chặn sự xâm lấn và phân chia tế bào, từ đó giúp làm giảm kích thước khối u, kìm hãm sự phát triển khối ung thư phổi và kéo dài tiên lượng sống cho người bệnh.
• Làm giảm tỉ lệ ung thư phổi di căn ở những người mắc bệnh giai đoạn nhẹ.
• Tiêu diệt các tế bào ung thư phổi còn sót lại sau khi thực hiện phẫu thuật cắt bỏ khối u (nếu có).
• Là phương pháp điều trị bệnh hữu hiệu đối với các bệnh nhân có khối u kích thước nhỏ nhưng không thể thực hiện phẫu thuật do các lý do khách quan như: do sức khỏe yếu, vị trí khối u gây khó khăn khi phẫu thuật, có các bệnh mãn tính khác…
• Có thể kết hợp với hóa trị nhằm điều trị bệnh nhân ung thư phổi ở giai đoạn nặng.
• Làm giảm các triệu chứng do bệnh ung thư phổi gây ra.
• Phòng chống và ngăn ngừa ung thư tái phát (đặc biệt ở bệnh nhân bị ung thư phổi tế bào nhỏ).

Ưu và nhược điểm khi áp dụng xạ trị trong điều trị ung thư phổi

Phương pháp điều trị bệnh nào cũng có ưu và nhược điểm và các phương pháp điều trị ra đời sau luôn có tiêu chí cải thiện ưu điểm đồng thời khắc phục nhược điểu của các biện pháp cũ. Đối với phương pháp xạ trị một số ưu nhược điểm có thể kể đến như:

Ưu điểm:

Không gây đau đớn cho cơ thể người bệnh.

Là phương pháp khá an toàn, thực hiện đơn giản.

Liệu trình thực hiện ngắn (khoảng từ 4 – 6 lần xạ trị, tùy vào từng phương pháp xạ trị).

Có thể áp dụng được với hầu hết bệnh nhân kể cả người cao tuổi, người mắc các bệnh khác hoặc vị trí khối u khó phẫu thuật…

Nhược điểm:

Không thể điều trị được bệnh ung thư phổi di căn. Trong trường hợp bệnh di căn, xạ trị thường dùng kết hợp với hóa trị để điều trị bệnh toàn thân.

Gây ảnh hưởng đến các mô phổi lành xung quanh khối u (mức độ ảnh hưởng tùy thuộc vào các phương pháp khác nhau). Từ đó có thể làm gây ra một số tác dụng phụ cho người bệnh như:

Rụng tóc là một trong tác dụng phụ của phương pháp xạ trị

• Rụng tóc, hói đầu.
• Mệt mỏi, chán ăn, mất vị giác
• Buồn nôn, hay nôn khan
• Da bị khô, vùng da chiếu bức xạ có thể bị đỏ rát, bong tróc da…

Tuy nhiên các triệu chứng này sẽ dần biến mất khi liệu trình xạ trị kết thúc.

Nên xạ trị điều trị ung thư phổi ở đâu?

Là nơi hội tụ các bác sĩ giỏi có nhiều kinh nghiệm lâu năm trong việc chuẩn đoán cũng như điều trị các bệnh ung thư; và đồng thời cũng là nơi được trang bị các hệ thống máy móc, thiết bị điều trị hiện đại nên các bệnh viện chuyên khoa điều trị ung bướu uy tín luôn là địa điểm mà mọi người bệnh ung thư và người nhà bệnh nhân trao trọn niềm tin, hi vọng. Một số bệnh viện chuyên điều trị ung thư tại TP. Hà Nội và TP. HCM bệnh nhân có thể tham khảo như:

Bệnh viện ở TP. Hà Nội:

1.Bệnh viện K (Bệnh viện Ung Bướu Trung Ương)

Địa chỉ:

• Cơ ở Quán sứ: : 43 Quán Sứ, Hàng Bông, Hoàn Kiếm, Hà Nội
• Cơ sở Tân Triều: 30 đường Cầu Bươu, Tân Triều, Thanh Trì, Hà Nội
• Cơ sở Tam Hiệp: Tựu Liệt, Tam Hiệp, Thanh Trì, Hà Nội

2. Bệnh viện Ung bướu Hà Nội

• Địa chỉ: Số 42A Thanh Nhàn, Hai Bà Trưng, Hà Nội

3. Khoa y học hạt nhân thuộc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

• Địa chỉ: Số 1 Trần Hưng Đạo, Hai Bà Trưng, Hà Nội

4. Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu bệnh viện Bạch Mai

• Địa chỉ: Số 78, Đường Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội

Bệnh viện ở TP.HCM

Bệnh viện Ung bướu TP. Hồ Chí Minh

2. Bệnh viện Chợ Rẫy

• Địa chỉ: 201B Nguyễn Chí Thanh, quận 5, thành phố Hồ Chí Minh

3. Bệnh viện Nhiệt đới

• Địa chỉ: 764 Võ Văn Kiệt, quận 5, thành phố Hồ Chí Minh.

Cần chuẩn bị gì trước khi xạ trị điều trị ung thư phổi?

Người nhà bệnh nhân hãy lưu ý chuẩn bị giúp bệnh nhân một số điều sau đây:

Chuẩn bị tốt về tâm lý

Theo một góc nhìn chủ quan có thể nói tâm lý là “thước đo” quyết định tiên lượng sống của bệnh nhân kéo dài bao nhiêu lâu? Tâm lý hướng về điều tích cực có thể giúp kết quả sau xạ trị của bệnh nhân ung thư phổi tốt hơn, người bệnh có cuộc sống yên bình, thoải mái hơn.

Ngược lại, tâm lý hướng về những điều tiêu cực sẽ khiến người bệnh nhanh suy kiệt cả về sức khỏe và tinh thần, cơ thể không đủ sức khỏe để chống chọi với bệnh tật và một số tác dụng phụ có thể xảy ra trong quá trình điều trị. Điều này gây ảnh hưởng rất xấu đến cuộc sống, sức khỏe cũng như tính mạng của người bệnh.

Người nhà hãy luôn ở bên cạnh động viên giúp bệnh nhân có tâm lý tốt

Vì vậy, để chuẩn bị tốt tâm lý cho người bệnh, người nhà bệnh nhân hãy luôn ở bên động viên, quan tâm người bệnh, hướng họ đến những điều tốt đẹp, suy nghĩ tích cực để có tâm lý tốt trước khi tiến hành xạ trị.

Chuẩn bị tốt về sức khỏe

Sức khỏe tốt hay không tốt sẽ quyết định thời gian phục hồi sau liệu trình xạ trị nhanh hay lâu, tác dụng phụ ít hay nhiều? Vì vậy người nhà bệnh nhân hãy có một thực đơn hợp lý, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng để có sức khỏe tốt trước khi tiến hành xạ trị ung thư phổi.

Xem thêm: Người bệnh ung thư phổi nên ăn gì, kiêng gì?

Chuẩn bị chi phí điều trị

Chi phí điều trị là điều không thể thiếu trong liệu trình xạ trị. Ở mỗi trường hợp người bệnh có mức độ bệnh nhẹ hay nặng khác nhau, kích thước khối u to hoặc nhỏ khác nhau mà số lần xạ trị sẽ thay đổi ít hoặc nhiều lần khác nhau, từ đó mức chi phí cần chi trả cho từng bệnh nhân cũng sẽ có sự chênh lệch.

Người nhà bệnh nhân hãy chủ động nói chuyện với bác sĩ điều trị để biết mức chi phí cần thiết cho liệu trình xạ trị để có sự chuẩn bị sẵn sàng từ trước. Nhưng lưu ý không nên để bệnh nhân biết mức chi phí thực hiện tránh việc để bệnh nhân suy nghĩ, làm ảnh hưởng đến tinh thần người bệnh.

Theo Antican.vn