Bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho là gì?
Bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho là một loại ung thư tủy xương và máu – mô mềm trong xương nơi mà các hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu được tạo thành.
Thuật ngữ “cấp tính” trong bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho xuất phát từ một thực tế, bệnh tiến triển nhanh chóng và tạo ra từ những tế bào máu mới hình thành hơn là phát triển trên những tế bào máu đã trưởng thành. Từ “lympho” trong bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho ám chỉ tới các tế bào ở bạch cầu được gọi là lympho, thứ giúp cơ thể chiến đấu lại với sự nhiễm trùng. Bệnh bạch cầu lympho cấp tính cũng được biết đến với tên gọi là bệnh bạch huyết bào cấp tính.
Triệu chứng của bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho
Bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho là loại ung thư thường gặp nhất ở trẻ em, và việc điều trị tốt sẽ có cơ hội phục hồi bệnh tốt. Bạch cầu cấp dòng tủy lympho cũng có thể xảy ra ở người lớn, mặc dù khả năng chữa trị bị giảm đáng kể.
Một số dấu hiệu và triệu chứng của bạch cầu cấp dòng tủy lympho có thể bao gồm:
- Chảy máu lợi
- Đau xương
- Sốt
- Hay nhiễm trùng
- Hay chảy máu mũi nặng
- U bị gây ra bởi hạch bạch huyết trong và quanh cổ, nách, bụng, bẹn
- Sắc da nhợt nhạt
- Khó thở
- Yếu ớt, mệt mỏi hay giảm năng lượng của cơ thể.
Nguyên nhân gây bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho
Bệnh bạch cầu lympho cấp tính xảy ra tại mô xương khi xuất hiện những đột biến ADN trong tế bào. Tế bào vẫn đang tiếp tục phát triển và phân chia, khi một tế bào khỏe ngừng phân chia nó sẽ chết. Mô xương sản xuất ra những tế bào mới phát triển thành tế bào bạch cầu gọi là nguyên bào bạch huyết bào. Những tế bào không bình thường này không thể hoạt động đúng cách, chúng có thể áp đảo tế bào khỏe mạnh.
Mặc dù không xác định được nguyên nhân gây đột biến ADN thứ có thể dẫn tới bệnh bạch cầu cấp dòng tủy lympho, nhưng các bác sĩ đã nhận thấy, trong hầu hết các trường hợp bệnh bạch cầu cấp tính không thể di truyền.
- Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cấp dòng tuỷ lympho.
- Yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cấp tình bao gồm:
- Điều trị ung thư trước đó. Trẻ em và người lớn đã từng trị liệu với xạ trị hay hóa trị cho bất kỳ loại ung thư nào có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cấp tính.
- Nhiễm tia phóng xạ. Những người nhiễm phóng xạ cao như những người sống sót trong một tai nạn về hạt nhân, có nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cấp tính cao.
- Rối loạn gen. Một số loại gen nhất định như: hội chứng bệnh down cũng đi kèm với nguy cơ mắc bệnh bạch cầu cấp tính.
- Những người có anh, chị em ruột, tính cả trường hợp sinh đôi đều có rủi ro mắc ung thư bạch cầu cấp tính cao hơn.
Bệnh bạch cầu mãn tính dòng tủy Lympho là gì?
Bệnh bạch cầu mãn tính dòng tủy là một dạng ung thư tủy máu và xương – phần mô mềm bên trong xương, nơi các tế bào máu được hình thành.
Thuật ngữ “mãn tính” trong bạch cầu mãn tính dòng tủy bắt nguồn từ sự tiến triển chậm hơn với những loại bệnh bạch cầu khác. Thuật ngữ “lympho” trong bệnh bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho bắt nguồn từ những tế bào bị ảnh hưởng – một nhóm tế bào bạch cầu được gọi là lympho, thứ giúp cơ thể chiến đấu lại với sự nhiễm trùng.
Bệnh bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho ảnh hưởng phổ biến nhất lên người lớn. Thật may, hiện nay có nhiều cách điều trị giúp kiểm soát được căn bệnh này.
Triệu chứng của bệnh bạch cầu mãn tính dòng tuỷ Lympho
Nhiều người mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho không có triệu chứng điển hình. Do đó, để phát hiện sớm căn bệnh ác tính này gặp nhiều khó khăn, đặc biệt khi người dân chưa có nhận thức khám tổng quát hàng năm. Những bệnh nhân mắc bạch cầu mãn tính dòng tuỷ lympho có thể xuất hiện một số các dấu hiệu và triệu chứng như sau:
- Hạch bạch huyết sưng to nhưng không đau
- Mệt mỏi
- Sốt
- Cơn đau ở phần trên bên trái của bụng, có thể gây sưng to lá lách
- Đổ mồ hôi vào ban đêm
- Giảm cân
- Hay nhiễm trùng
Một số nguyên nhân gây bệnh
Các bác sĩ không chắc chắn về nguyên nhân chính xác gây ra bệnh bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho. Chỉ biết là có một cái gì đó xảy ra và gây ra đột biến gen trong ADN của tế bào sản xuất ra máu. Loại đột biến này khiến cho các tế bào máu sản sinh ra các bạch cầu xấu và hoạt động bất thường.
Những bạch cầu xấu và không hoạt động bình thường này tiếp tục sống và phân chia ra nhiều, khi các bạch cầu bình thường chết. Các bạch cầu xấu này sẽ tích tụ trong máu và một số vùng nội tạng nhất định, nơi chúng gây ra biến chứng. Chúng có thể rất nhiều và áp đảo những tế bào mạnh khỏe, đào thải những tế bào đó ra khỏi mô xương và can thiệp vào quá trình sản xuất các tế bào máu bình thường.
➤ Những nguy cơ tiềm ẩn do bệnh bạch cầu mãn tính dòng tuỷ lympho gây ra
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho bao gồm:
➤ Tuổi tác: Bệnh này xảy ra phổ biến nhất với người lớn tuổi. Trung bình, những người được chẩn đoán mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy khi họ ở 70 tuổi hoặc hơn.
➤ Chủng tộc: Người da trắng có nguy cơ mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho cao hơn những chủng tộc khác.
➤ Tiền sử gia đình mắc ung thư tủy xương và tủy máu: Tiền sử gia đình mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho hoặc ung thư tủy máu và tủy xương có thể tăng nguy cơ mắc bệnh này.
➤ Phơi nhiễm hóa chất: Những loại thuốc diệt cỏ hoặc thuốc diệt côn trùng có chứa chất độc màu da cam trong chiến tranh Việt Nam, có liên hệ tới nguy cơ mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho.
Biến chứng nguy hiểm của bệnh
Bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho có thể gây ra một số biến chứng như:
➤ Dễ nhiễm trùng: Những người mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho rất hay bị nhiễm trùng. Những nhiễm trùng thường gặp là nhiễm trùng đưỡng hô hấp trên và hô hấp dưới
➤ Dễ mắc bệnh ung thư nguy hiểm hơn: Ít người bị mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho có thể phát triển sang một dạng nguy hiểm hơn được gọi là bạch cầu ung thư lympho tế bào B lớn khuyếch tán.
➤ Tăng nguy cơ mắc các loại ung thư khác: Những người mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho có nguy cơ mắc các loại ung thư khác cao hơn, bao gồm ung thư da, ung thư hắc tố, ung thư phổi và ung thư ống tiêu hóa.
➤ Suy giảm miễn dịch: Người mắc bạch cầu mãn tính dòng tủy lympho có thể phát triển những vấn đề với hệ miễn dịch, tạo ra những tế bào kháng bệnh của hệ miễn dịch. Điều này khiến cho việc tấn công nhầm những tế bào hồng cầu hay tiểu cầu diễn ra gây thiếu máu, nhiễm toan chuyển hoá hay bệnh máu khó đông…
Tóm lại, bệnh bạch cầu dòng tuỷ lympho là một những căn bệnh phổ biến xảy ra ở trẻ nhỏ, nhưng không được chủ quan vì xung quanh bạn đầy những nguy cơ gây bệnh. Đây thực sự là căn bệnh nguy hiểm cần được theo dõi và điều trị sớm trước khi bệnh lý này biến chứng phức tạp.