Ung thư phổi là căn bệnh nguy hiểm trên thế giới và là 1 trong 10 căn bệnh ung thư thường gặp nhất tại Việt Nam hiện nay. Tuy nhiên, rất nhiều người vẫn chưa nắm được những thông tin này và chưa thật sự hiểu về mức độ nguy hiểm cũng như phổ biến của bệnh. Cùng khám phá những chia sẻ sau đây về bệnh ung thư phổi mà có thể bạn chưa biết nhé!
Liệu có phải chỉ những người hút thuốc lá mới mắc ung thư phổi?
Theo số liệu thống kê, đa số những người mắc ung thư phổi vào năm 2018 đều là những người không hút thuốc vào thời điểm được chẩn đoán. Thực tế, đa số những người mắc ung thư phổi đều bao gồm cả những người đã từng hút thuốc và chưa từng hút thuốc. Ung thư phổi thường xảy ra nhất ở những người đã từng hút thuốc, tuy nhiên 20% những phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư phổi đều là những người chưa từng hút thuốc trong suốt cuộc đời.
Ngoài ra ung thư phổi là nguyên nhân thứ 6 gây ra các trường hợp tử vong do ung thư tại Mỹ. Thật không may, rất ít người biết rằng bệnh ung thư phổi cũng có thể xảy ra với những người không hút thuốc nên bệnh nhân thường chỉ được chẩn đoán khi bệnh đã trở nên nghiêm trọng và ít có khả năng chữa trị.
Các triệu chứng của ung thư phổi ở những người không hút thuốc lá thường khác so với những người hút thuốc lá. Tại sao lại như vậy? Loại ung thư phổi được chẩn đoán ở hầu hết những người không hút thuốc lá là ung thư biểu mô tuyến, loại ung thư này thường có xu hướng hình thành ở ngoài phổi. Tại vị trí này, khối u thường phát triển khá lớn và thường gây ra một số triệu chứng khó nhận ra như hơi khó thở. Mặc dù tỉ lệ mắc ung thư phổi liên quan đến hút thuốc lá đang giảm, nhưng tỉ lệ mắc ung thư phổi ở những người trẻ tuổi hay phụ nữ không hút thuốc lại đang tăng lên.
Ung thư phổi thường gặp hơn ở phụ nữ trẻ tuổi và những người không hút thuốc lá
Ung thư phổi ở những người trẻ tuổi không hút thuốc đang tăng lên. Nhiều người đã tỏ ra cực kỳ ngạc nhiên khi biết rằng số phụ nữ chết do ung thư phổi cao hơn số phụ nữ chết do ung thư vú. Thực tế, tại Mỹ số phụ nữ chết do ung thư phổi nhiều hơn số phụ nữ chết do các loại ung thư khác như ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư niệu đạo, ung thư cổ tử cung gộp lại.
Trong khi tỉ lệ mắc ung thư phổi đang giảm thì tỉ lệ mắc ung thư phổi ở nữ giới và những người trẻ tuổi không hút thuốc lại tăng lên. Những triệu chứng của ung thư phổi ở những người không hút thuốc, người hút thuốc và ở phụ nữ không hoàn toàn giống nhau. Thêm vào đó điều trị ung thư phổi phần nào đó khó hơn điều trị ung thư vú. Thiếu kinh phí và sự hỗ trợ những phụ nữ mắc ung thư phổi có nguy cơ phải đối mặt với ung thư phổi trong cô đơn.
Nhiễm khí radon cũng là một nguyên nhân gây nên bệnh ung thư phổi
Tất nhiên việc ngừng hút thuốc vẫn rất quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc ung thư phổi, như đã đề cập bên trên, những người không hút thuốc vẫn có nguy cơ mắc ung thư phổi. Nhiễm khí radon (một loại khí không màu, không mùi) là nguyên nhân thứ 2 gây ung thư phổi, khiến gần 27,000 người chết. Cách duy nhất để biết liệu bạn có bị nhiễm khí radon không là kiểm tra lại nơi ở.
Nhiễm khí radon do các hoạt động công nghiệp và môi trường làm việc chiếm từ 13-29% nguy cơ mắc ung thư phổi ở nam giới. Tuy nhiên sự thật là lượng khí radon trong các hộ gia đình lại cao hơn, và vì thế phụ nữ và trẻ em mới là những đối tượng có nhiều nguy cơ nhiễm phải nhất. Ở mặt tốt, một chế độ ăn lành mạnh và có bổ sung những loại thực phẩm chống ung thư có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi – nguyên nhân gây chết người số 1 ở cả nam giới và nữ giới.
Tỉ lệ mắc ung thư phổi đang giảm, ngày càng có ít người hút thuốc hơn
Nhìn chung, tỉ lệ mắc ung thư phổi đang giảm, nhưng tin này cũng không thực sự tốt lắm.
Từ 1991-2018 tỉ lệ mắc ung thư phổi chỉ tăng chậm ở nam giới nhưng vẫn giữ ổn định ở nữ giới. Như đã đề cập ở trên nguy cơ mắc ung thư phổi ở những người không hút thuốc và những người trẻ tuổi vẫn không ngừng tăng. Không ai biết chính xác lý do tại sao và dường như cũng không liên quan tới việc hít phải khói thuốc.
Thật không may, bỏ thuốc thôi chưa đủ, chúng ta cần phải tìm ra những nguyên nhân khác để có những giải pháp cho căn bệnh này trong tương lai. Sống trong môi trường ô nhiễm làm tăng từ 3-5% nguy cơ mắc ung thư phổi tại Mỹ, con số này còn cao hơn tại những nước châu Âu, tại châu Á chỉ việc đun nấu cũng có thể góp phần tăng nguy cơ mắc ung thư phổi.
Tuổi tác có khiến cho việc điều trị ung thư phổi khó khăn hơn không?
Độ tuổi không làm ảnh hưởng tới việc điều trị ung thư phổi, dù ở bất cứ giai đoạn nào ung thư phổi vẫn có thể điều trị được ở người già. Nhìn chung người trẻ tiếp nhận việc điều trị tốt hơn. Nhưng những phương pháp điều trị mới cho ung thư giai đoạn cuối như trị liệu nhắm đích và điều trị miễn dịch thường cho hiệu quả hơn các kiểu điều trị thông thường và mở ra nhiều lựa chọn hơn cho những người già mắc ung thư phổi.
Phẫu thuật khiến cho ung thư phổi di căn?
Những người Mỹ gốc Phi có một niềm tin giống nhau cho rằng nếu như ung thư phổi gặp không khí bên ngoài sẽ làm nó di căn, chính vì thế họ cho rằng phẫu thuật rất nguy hiểm. Thực tế là phẫu thuật không làm ung thư phổi di căn, ở những giai đoạn đầu của ung thư phẫu thuật là phương pháp điều trị tốt nhất.
Ung thư phổi có phải là một bản án tử hình không?
Chắc chắn là một khi đã mắc ung thư phổi, tỉ lệ sống sót sẽ là cực kỳ thấp. Tuy nhiên hiện nay, việc điều trị ung thư phổi đang ngày càng được cải thiện, tỉ lệ sống sót của bệnh nhân mắc ung thư phổi cũng được cải thiện theo, thậm chí đối với cả những bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn cuối.
Liệu pháp nhắm đích hiện đang là lựa chọn của nhiều bệnh nhân ung thư phổi, phương pháp này giúp biến ung thư trở thành một bệnh mãn tính. Phương pháp này cũng cho hiệu quả hơn phương pháp hóa trị liệu.
Liệu pháp miễn dịch cũng là một phương pháp đáng cân nhắc với những bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn cuối. Loại thuốc điều trị ung thư phổi đầu tiên trong danh mục này chỉ được thông qua vào năm 2015.
Nguyên Phó viện trưởng Viện Hóa học -Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
